Pa ddulliau datrys anghydfod amgen sy’n bodoli ar gyfer busnesau sydd mewn gwrthdaro?

Er y gallai’r materion cyfreithiol fod yn gyffredin i lawer o anghydfodau, anaml y bydd y matrics ffeithiol a sefyllfa ariannol a masnachol y partïon yr un fath. O’r herwydd, mae’r dull a ddefnyddir ar gyfer unrhyw anghydfod penodol bob amser yn gofyn am ystyriaeth ofalus – gan gynnwys cael dealltwriaeth o:

• Busnesau’r partïon
• Sefyllfa ariannol y partïon
• Cyd-destun masnachol yr anghydfod
• Awch y partïon am risg
• Gallu neu barodrwydd y partïon i dalu’r costau cyfreithiol sy’n gysylltiedig â mynd â’r hawliad i dreial

Mae angen ystyried amseriad unrhyw gamau hefyd. Er enghraifft, rwy’n aml yn cael cyfarwyddyd i gael gorchmynion llys brys i atal niwed sydd ar fin digwydd ac sy’n ddi-droi’n-ôl rhag cael ei achosi i fusnes fy nghleientiaid.

Weithiau mae rhesymau cyfreithiol pam fod angen gweithredu rhai hawliadau o fewn amserlen benodol – er enghraifft lle mae statud cyfyngiadau yn berthnasol neu lle mae terfyn amser cytundebol ar gyfer gweithredu hawliadau.

I’r gwrthwyneb, mae yna adegau pan fydd yn well aros cyn cymryd unrhyw gamau – er enghraifft, lle mae newidiadau i’r gyfraith neu amrywiadau mewn cyfraddau cyfnewid yn debygol o gynyddu gwerth yr hawliad dros amser.

Unwaith y deallir y materion uchod, gellir defnyddio un neu fwy o’r dulliau canlynol i ddatrys anghydfodau:

Negodi

Prif fantais setlo anghydfodau drwy negodi yw y gall y pleidiau ei fforddio eu hunain, yn sicr yn y camau cynnar, ac osgoi’r gwariant sy’n gysylltiedig â gweithdrefnau datrys anghydfod mwy costus.

Gall telerau setliad wedi’i negodi hefyd fod yn llawer mwy creadigol na dyfarniad a osodir gan lys. Er enghraifft, gall busnesau ddewis i ohirio rhwymedigaethau penodol o dan y setliad neu eu gwneud yn amodol ar ganlyniadau posibl yn y dyfodol. Er enghraifft, gall cwmni wneud taliad o symiau penodol o dan setliad yn amodol ar gyrraedd targedau ariannol penodol o fewn amserlenni penodol.

Gall cyfreithwyr ymdrin â negodi, neu gellir ymdrin â hwy rhwng y partïon.

Cyfreithiwr-i-gyfreithiwr

Mae’r llysoedd, a’r rheolau sy’n ymwneud ag achosion llys, yn annog partïon i geisio datrys eu gwahaniaethau mor gynnar â phosib a heb achos llys. Er enghraifft, pe bai parti yn methu ag edrych i mewn i setliad yn iawn cyn bwrw ymlaen i achos, gellir cosbi’r parti hwnnw pan fydd y llys yn penderfynu pa gyfran o’i chostau cyfreithiol y mae ganddo’r hawl i’w hadfer gan ei wrthwynebydd – os yn llwyddiannus – neu pa gyfran o gostau ei wrthwynebydd y mae’n rhaid iddo ei thalu os yn aflwyddiannus.

Os na ellir osgoi achosion bydd y llysoedd yn parhau i annog y partïon i edrych i mewn i setliad er mwyn osgoi mynd ag achos i dreial llawn. O ganlyniad, dylai eich cyfreithiwr gadw opsiynau setliad dan sylw yn barhaus. Dylent hefyd ystyried gwneud cynigion setliad a all, mewn rhai amgylchiadau, wasanaethu i leihau tebygolrwydd parti i dalu costau cyfreithiol gwrthwynebwyr yn dilyn Dyfarniad.

Cleient-i-gleient

Tra y byddwn bob amser yn cynghori cleientiaid i ofyn am gyngor cyfreithiol arbenigol pan fydd anghydfod posibl yn codi fel eu bod yn deall eu sefyllfa gyfreithiol yn llawn, mae achlysuron lle gall trafodaethau neu negodiadau cleient-i-gleient fod y dull mwyaf effeithiol o ddatrys anghydfodau.

Gall y rhain ddigwydd ar unrhyw adeg yn y broses o ddatrys anghydfod. Yn aml, gallant fod yn ragflaenydd defnyddiol i weithredu mwy ffurfiol megis ymgyfreitha llys. Yn yr un modd, rwyf wedi gweld partïon i anghydfod yn datrys eu gwahaniaethau yng nghanol treial a ysgogwyd yn aml gan newid yn yr achos o ganlyniad i dystiolaeth lafar neu awydd i osgoi’r canlyniad ansicr yn dilyn dyfarniad.

Cyfryngu

Un dull a ddefnyddir yn gyffredin i ddatrys anghydfodau heb fwrw ymlaen i dreial yw cyfryngu.

Nid yw cyfryngwr yn gallu gosod unrhyw delerau setlo ar y partïon. Eu rôl yw annog y partïon i edrych ar a oes unrhyw dir cyffredin ac a ellir dod i gyfaddawd sy’n osgoi’r risgiau a’r costau sy’n gysylltiedig ag ymgyfreitha.

Mae Cyfryngwyr yn aml wedi’u hyfforddi’n gyfreithiol ond nid bob amser. Nid oes rheolau ynghylch y strwythur na’r weithdrefn ar gyfer cyfryngu ond mae’n aml yn digwydd dros gyfnod o un neu ddau ddiwrnod gyda’r partïon a’r cyfryngwr yn cyfarfod wyneb yn wyneb neu drwy gyfleusterau fideo-gynadledda.

Er bod cost i baratoi ar gyfer a mynychu cyfryngu, mae’r costau yn sylweddol is na’r rhai sy’n gysylltiedig â mynychu treial.

Achos llys

Os nad yw setliad yn bosibl, y camau a ddefnyddir amlaf sydd ar gael i’r partïon yw gweithredu neu amddiffyn hawliad llys mewn treial a chaniatáu i farnwr llys sifil benderfynu’r canlyniad cywir.

Os oes angen achos Llys, mae’n hanfodol eich bod yn cyfarwyddo’r tîm cyfreithiol gorau sydd ar gael i sicrhau bod eich hawliad neu amddiffyniad i hawliad yn cael y cyfle gorau posibl i lwyddo.

Nid yw achosion llys yn rhad a bydd bob amser rhywfaint o risg – yn enwedig os oes gan y dystiolaeth y tystion a roddir mewn treial y potensial i ddylanwadu’n sylweddol ar y canlyniad.

Fel arfer bydd gan ymgyfreithiwr llwyddiannus hawl i adennill y rhan fwyaf o’u costau cyfreithiol gan eu gwrthwynebydd (yn amodol ar unrhyw gynigion o setlo a wnaed cyn y Dyfarniad).

Cyflafareddu

Gall y partïon ddewis datrys eu anghydfod drwy gyflafareddu fel dewis arall yn lle achos llys. Fel achos llys, bydd y broses gyflafareddu fel arfer yn arwain at y cyflafareddwr a benodwyd yn breifat yn gosod penderfyniad rhwymol, y gellir ei orfodi drwy lys cenedlaethol, ar y partïon ar ôl ystyried y dystiolaeth. Y prif fanteision o ddefnyddio cyflafareddu dros achos llys yw:

• Hyblygrwydd – gall y partïon ddewis pwy i benodi fel y cyflafareddwr, sy’n cymryd rôl y barnwr. Gallant hefyd geisio cytuno ar y weithdrefn sydd i’w mabwysiadu yn y broses gyflafareddu, gan arwain yn aml at arbed costau ar faterion fel datgelu.
• Cyfrinachedd – yn wahanol i achosion llys, sy’n gyhoeddus, mae cyflafareddiadau’n gyfrinachol oni bai bod y partïon yn cytuno i wneud rhai materion yn gyhoeddus.
• Cyflymder – Gall cyflafareddu fod yn gyflymach nag achosion llys – ond nid bob amser.